Ciekawostki biblioteczne

Biblioteka szkolna zaprasza uczniów do udziału w roku szkolnym 2023/2024 w:

• Szkolnym Konkursie „Czytelnik miesiąca”,
• Szkolnym Konkursie „Czytelnik roku”,
• Szkolnym Konkursie „Najlepiej czytająca klasa”,
• do przeglądania „gazetek ściennych”,
• do udziału w projekcie „Wkręceni w czytanie”,
• do udziału w kiermaszach książek.

W październiku przypada Międzynarodowy Miesiąc Bibliotek Szkolnych. W związku z tym świętem zapraszamy uczniów naszej szkoły do wzięcia udziału w szkolnym konkursie bibliotecznym „NAJŁADNIEJSZE PRZEBRANIE ZA POSTAĆ LITERACKĄ”.

Ciekawostki biblioteczne

24 września 1821 roku w miejscowości Laskowo-Głuchy urodził się Cyprian Kamil Norwid,  wybitny twórca romantyczny, poeta, prozaik, dramatopisarz, rzeźbiarz, malarzi rysownik. Jego najważniejsze dzieła to: liryki: Bema pamięci żałobny rapsod, Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie, Do obywatela Johna Brown, Vademecum. Powieść: Pompeja a także: Czarne kwiaty, Białe kwiaty, Bransoletka, Pamiętnik Podróżny, Książę nieznany, Słodycz, Kleopatra i Cezar.
Zmarł 23 maja 1883 roku w Paryżu.

Ciekawostki biblioteczne

9 października 1921 roku w Radomsku urodził się Tadeusz Różewicz,  polski poeta, dramaturg, prozaik i scenarzysta, członek Wydziału VI Twórczości Artystycznej Polskiej Akademii Umiejętności. Najważniejszym, najbardziej znanym i ceniony dziełem Tadeusza Różewicza jest Kartoteka – dramat z 1960 r. Na uwagę zasługują też inne dramaty: Grupa Laokoona, Wyszedł z domu, Śmieszny staruszek, Rajski ogródek, Na czworakach, zbiory opowiadań: Opadły liście z drzew, Przerwany egzamin, Śmierć w starych dekoracjach, Wędrówka wędrowca, Te kwiaty. Około 60 zbiorów wierszy i poematów np.  Echa leśne, tomiki Niepokój, Czerwona rękawiczka, Srebrny kłos, Zielona róża, Matka odchodzi, Nożyk profesora (2001r., nagroda Nike), Wyjście (2004r., nagroda Nike), Nauka chodzenia. Książki Tadeusza Różewicza doczekały się przekładu na 49 języków. Zmarł 24 kwietnia 2014 we Wrocławiu.

Ciekawostki biblioteczne

26 października 1929 roku w Warszawie urodziła się Wanda Chotomska, jedna z najsłynniejszych polskich pisarek, która swą twórczość poświęciła niemal wyłącznie dzieciom. Zadebiutowała w 1958 roku tomikiem wierszy "Tere-Fere"-książką zawierającą 30 humorystycznych utworów po mistrzowsku zilustrowanych przez Bohdana Butenkę, wśród nich kultowe: "Zgaduj-zgadula", "Gąska i kurka", "Pięć supełków". Dorobek literacki Wandy Chotomskiej to ponad 200 książek dla dzieci i młodzieży. Nigdy nie zdecydowała się na pisanie dla dorosłych. Uważała, że dzieci mają wszystko przed sobą, są otwarte i bezpośrednie. Znana jest przede wszystkim jako autorka kultowej dobranocki dla dzieci pod tytułem "Jacek i Agatka". Była wielokrotnie nagradzana i odznaczana za swoją twórczość: w 1969 roku przyznano jej Order Uśmiechu,  w 2003 roku otrzymała Nagrodę Prezydenta RP Sztuka Młodym. Jej książka "Drzewo z czerwonym żaglem" została wpisana na Listę Honorową IBBY. W roku 2003 otrzymała medal Polskiej Sekcji IBBY za całokształt twórczości.  Rok 2005 przyniósł jej Złoty Medal Zasłużonych Kulturze Gloria Artis i Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski "za wybitne zasługi dla kultury polskiej".

Wiersze dla dzieci są perłą jej twórczości, a do najbardziej znanych należą: "Tadek Niejadek", "Kurcze blade", "Gdyby tygrysy jadły irysy", "Chłopak na opak", "Wiersze pod psem", "Siedem księżyców", "Tańce polskie", "Dlaczego cielę ogonem miele", "Dwunastu panów", "Kaczka tłumaczka" czy też "Dla każdego coś śmiesznego". Zmarła 2 sierpnia 2017 roku.

Ciekawostki biblioteczne

Zofia Nałkowska urodziła się 10 listopada 1884 roku w Warszawie. Kształciła się samodzielnie oraz na pensji w rodzinnym mieście. Ukończyła także tajny „Uniwersytet Latający”, na którym studiowała geografię, historię i językoznawstwo. Działała z podziemiem kulturalnym, należała do wielu stowarzyszeń zakładanych przez poetów i pisarzy oraz do organizacji kobiecych. W 1904 roku wyszła za mąż, z którym zamieszkała w Kielcach. Małżeństwo rozpadło się jednak 5 lat później i kobieta powróciła do Krakowa. Jej drugi związek z wojskowym trwał niewiele dłużej, co poprzedni. Po I wojnie światowej pisarka rozpoczęła współpracę z polskim rządem.  W czasie II wojny światowej mieszkała w Warszawie wraz z ostatnim ukochanym, Bogusławem Kuczyńskim. Prowadziła sklep tytoniowy, angażując się równocześnie w tajne życie kulturowe okupowanej stolicy.Nałkowska debiutowała na łamach tygodnika „Przegląd Tygodniowy” mając 14 lat. Wtedy też zaczęła zamieszczać wiersze w warszawskich czasopismach. Pierwsza jej powieść to „Lodowe pola”. Wielkie piętno wywarł na niej wybuch I wojny światowej. Zaczęła wtedy zastanawiać się nad psychologią duszy ludzkieji wpływie środowiska na postępowanie człowieka.Stworzyła cykl szkiców pod tytułem „Charaktery”. Własne doświadczenia z II wojny światowej przelała na papier w „Medalionach”.Jej inne utwory to: 1906 r.- „Kobiety”, „Lodowe pola”, „Dom kobiet”, „Granica”, „Medaliony”. Zmarła 17 grudnia 1954 roku.

Maria Skłodowska-Curie urodziła się 7 listopada 1867 r. w Warszawie. Maria była najmłodszym z pięciorga dzieci małżeństwa nauczycieli, Bronisławy i Władysława Skłodowskich. Ojciec Marii był wykładowcą matematyki i fizyki — przedmiotów, które zafascynowały również Marię. Maria otrzymała wykształcenie ogólne w lokalnych szkołach,a jej ojciec przekazał jej pewną wiedzę naukową. Ponieważ w owych czasach wykształcenie uniwersyteckie było niedostępne dla kobiet, Maria potajemnie studiowała na warszawskim Uniwersytecie Latającym, konspiracyjnych kursach uniwersyteckich dla kobiet. Kursy były organizowane w różnych miejscach w całym mieście, a ich adres był często zmieniany, aby zapobiec aresztowaniu nauczycieli i studentek przez rosyjskie władze.W 1891 r. Maria wyjechała na studia do Paryża. Na Sorbonie ukończyła dwa kierunki: matematykę i fizykę, studiując w ciągu dnia i dając wieczorami korepetycje, aby móc opłacić naukę.Trzy lata później w Paryżu poznała człowieka, który został jej partnerem w badaniach naukowych i mężem, Pierre'a Curie, wykładowcę w paryskiej Szkole Fizyki i Chemii. Gdy się pobrali w 1895 r. Maria zmieniła nazwisko na Skłodowska-Curie, woląc zachować polską część swojego nazwiska zamiast po prostu przyjąć nazwisko męża.Małżeństwo Curie zamieszkało w Paryżu i rozpoczęło pionierskie badania nad niewidzialnym promieniowaniem uranu. W trakcie swoich badań nabrali przekonania, że odkryli nowy pierwiastek chemiczny. Udało im się wyodrębnić czarny proszek o poziomie radioaktywności wielokrotnie przekraczającym radioaktywność uranu. Nowemu pierwiastkowi nadali nazwę „polon”- na cześć ojczyzny Marii.Dalsze badania zasugerowały obecność innego, jeszcze bardziej radioaktywnego pierwiastka, któremu nadali nazwę „rad”. W 1898 r. małżeństwo Curie ogłosiło publikację przedstawiającą mocne dowody na istnienie nowego pierwiastka, nie dysponowali jednak jeszcze jego fizyczną próbką. Potrzebne było kilka lat fizycznej ciężkiej pracy państwa Curie, polegającej na szlifowaniu, rozpuszczaniu, wytrącaniu, aby wyodrębnić nowy pierwiastek.Marii udało się w końcu wyizolować rad (w postaci chlorku radu) w 1902 r., jednak droga do jego odkrycia była trudna i wyboista.Badania prowadzone przez małżeństwo Curie były niebezpieczne dla zdrowia, chociaż nie zdawali sobie wtedy z tego w pełni sprawy. Zaczęli odczuwać słabość i fizyczne wyczerpanie, co obecnie rozpoznano by jako objawy zatrucia popromiennego.W 1903 r. Maria i Pierre Curie otrzymali nagrodę Nobla z fizyki. W tym samym roku Maria obroniła doktorat z fizyki.W 1906 r. zginął w wypadku ulicznympod kołami wozu konnego jej mąż. Zajęła miejsce swojego zmarłego męża jako profesor fizyki ogólnej na Wydziale Nauk jako pierwsza kobieta profesor na paryskiej Sorbonie. Została również mianowana dyrektorem Laboratorium Curie w Instytucie Radowym Uniwersytetu Paryskiego. Determinacja i niezwykłe osiągnięcia naukowe Marii zaowocowały drugą nagrodą Nobla, którą otrzymała w 1911 r., tym razem w dziedzinie chemii, za opracowanie sposobu pomiaru radioaktywności. Niedługo potem Sorbona zbudowała pierwszy instytut radowy z dwoma laboratoriami, z których jedno miało prowadzić badania nad radioaktywnością pod kierownictwem Marii, zaś drugie miało specjalizować się w badaniach biologicznych w kierunku leczenia raka.Podczas I wojny światowej Maria prowadziła prace nad przewoźnymi aparatami rentgenowskich, które mogły być wykorzystywane do diagnozowania urazów w pobliżu linii frontu. Jako założycielka i dyrektorka działu radiologicznego Czerwonego Krzyża zabiegała u bogatych Paryżan o darowizny na materiały medyczne i pojazdy, które można było przekształcić w ambulanse radiologiczne.W październiku 1914 r. pierwsze maszyny, nazywane „małymi Curie”, były gotowe do służby na froncie. Maria pracowała wraz ze swoją córką Irène, wówczas 17-letnią, w sanitarnych ośrodkach ewakuacyjnych blisko linii frontu, wykonując prześwietlenia u rannych w celu zlokalizowania złamań. Opracowała również program szkoleniowy dla kobiet, aby nauczyć je korzystania z aparatów radiologicznych.Maria zainspirowała swoją córkę, Irène do pójścia w swoje ślady i podjęcia kariery naukowej.Irène Joliot-Curie (wspólnie ze swoim mężem) otrzymała w 1935 r. nagrodę Nobla w dziedzinie chemii, za odkrycie sztucznej radioaktywności. Po wojnie Maria Skłodowska-Curie kontynuowała swoją pracę jako badaczka, wykładowczyni oraz dyrektorka laboratorium. Otrzymała wiele nagród i wyróżnień. Przyznano jej również wiele tytułów honorowych na uniwersytetach całego świata.Pod przewodnictwem Marii Skłodowskiej-Curie przeprowadzono pierwsze na świecie badania nad leczeniem nowotworów z zastosowaniem izotopów radioaktywnych. Wyniki tych badań posłużyły do opracowania radioterapii stosowanej obecnie u pacjentów chorych na raka.

„Niczego w życiu nie należy się bać, należy to tylko zrozumieć. Teraz nadszedł czas, aby zrozumieć więcej, abyśmy mogli mniej się bać”.

Maria Skłodowska-Curie zmarła 4 lipca 1934 r. we francuskim sanatorium, w wieku 66 lat. Przyczyną jej śmierci była anemia aplastyczna, rzadkie schorzenie, polegające na niedoborze czerwonych krwinek wytwarzanych przez organizm. Jej choroba była spowodowana przez narażenie na promieniowanie w związku z jej pracą naukową oraz działalnością w szpitalach polowych podczas I wojny światowej.

Władysław Broniewski urodził się17 grudnia 1897 roku w Płocku, żołnierz Legionów, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, więzień Łubianki, piewca rewolucji i poeta PRL. Jeden z najważniejszych, najbardziej kontrowersyjnych polskich poetów XX wieku.  Autor jednego z najbardziej patriotycznych wierszy pt. „Bagnet na broń”. Zmarł 10.02.1962 r.

Jan Długosz urodził się 1 grudnia 1415 roku w Brzeźnicy w ziemi sieradzkiej. Najwybitniejszy kronikarz w dziejach polskiego średniowiecza.Ojciec polskiej historiografii, wychowawca królów.   Król Kazimierz Jagiellończyk, zatrudnił go do pertraktacji z Krzyżakami w czasie wojny trzynastoletniej z Zakonem. Uczestniczył też w rokowaniach pokojowych po zakończeniu konfliktu.Najbardziej znanym dziełem Długosza są spisane w 12 księgach „Roczniki, czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego”. Pozostawił po sobie szereg fundacji kościelnych i klasztornych. Ufundował między innymi Klasztor Paulinów przy kościele na Skałce w Krakowie, bursę uniwersytecką dla kanonistów także  w Krakowie. W 1479 roku otrzymał nominację na arcybiskupstwo lwowskie. Nie zdążył go jednak objąć. Zmarł 19 maja 1480 roku w Krakowie.

Adam Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 roku w Zaosiu lub Nowogródku. Adam Mickiewicz był polskim poetą, publicystą, tłumaczem, filozofem, działaczem politycznym, dowódcą i organizatorem wojsk, mistykiem oraz nauczycielem akademickim. Uważany jest za najwybitniejszego poetę polskiego romantyzmu oraz literatury polskiej. Do jego najważniejszych dzieł należą zbiory poezji „Ballady  i romanse”, „Sonety Krymskie”, poemat „Konrad Wallenrod”, dramat „Dziady” i epopeja narodowa „Pan Tadeusz”. Zmarł 26 listopada 1855 roku w Stambule.

John Ronald Reuel Tolkien urodził się 3 stycznia 1892 roku. Pisarz, poeta, filolog i wykładowca akademicki.  Tolkien był poliglotą − znał ponad trzydzieści języków. W liście do swojego syna z 1944 roku pisał, że uczył się także polskiego, ale nie potrafi go biegle używać. Jego zdolności językowe pomogły mu w tworzeniu własnych, fikcyjnych języków, którymi posługiwali się bohaterowie jego powieści. Jest autorem kultowego „Władcy Pierścieni”, jednej z najlepiej sprzedających się książek w historii literatury. Na jego twórczość bardzo duży wpływ miała służba w wojsku i udział w I wojnie światowej. Po wybuchu wojny został powołany do oddziału strzelców z Lancashire, gdzie zajmował się łącznością oraz tłumaczeniami. W 1916 roku brał czynny udział w bitwie nad Sommą − jednym z najkrwawszych starć podczas I wojny światowej. Tolkien walczył prawie do samego końca bitwy, 8 listopada musiał opuścić front z powodu objawów gorączki okopowej i wrócić na leczenie do Anglii. Zmarł  2 września 1973 r.

Maria Rodziewiczówna urodziła się 2 lutego 1864 r.  wspaniała aczkolwiek nieco zapomniana polska pisarka (pseudonim „Žmogus” (Człowiek), „Mario”, „Weryho). Od 1881 r. zamieszkała w rodzinnym majątku Hruszowa na Polesiu, gdzie pisała, zarabiając na podtrzymanie zagrożonego bankructwem majątku. Po 1905 r. działaczka w społecznych organizacjach kobiet. W okresie I wojny światowej i po jej zakończeniu brała udział w organizowaniu akcji pomocy dla ofiar wojny. Mieszkała w Warszawie w latach 1918-1921 oraz  1939-1944.  Najważniejsze jej utwory to: „Straszny dziadunio” „Dewajtis”,  „Pożary i zgliszcza”, „Między ustami a brzegiem pucharu”, „Szary proch”, „Wrzos”, „Byli i będą”, „Lato leśnych ludzi”. W swojej twórczości  poruszała temat oddziaływania kultury polskiej na Kresach Wschodnich, w tym religijność, patriotyzm, tradycję i kult przyrody ojczystej.  Zmarła 6 listopada 1944 w folwarku Leonów koło Skierniewic.

Victor Hugo urodził się 26 lutego 1802 r. Francuski pisarz, poeta, dramaturg i polityk. Jednym z tematów w całej twórczości Hugo był problem niesprawiedliwości społecznej, ubóstwa, nędzy i wykluczenia. Był zdania, że walkę z nimi można podjąć w oparciu o wartości chrześcijańskie. W 1862 r. ukończył i wydał wielowątkową powieść „Nędznicy”, którą pisał od 1848 r. Na przykładzie losów głównego bohatera ukazał drogę od zła do dobra, siłę wiary i dawał świadectwo umiłowaniu sprawiedliwości. Jest autorem „Katedry Marii Panny w Paryżu”. Pisał też poezję oraz dramaty. Hugo posiadał również talent plastyczny –  stworzył około 4 tysiące obrazów.  Zmarł 22 maja 1885  r. w Paryżu.

Jan Lechoń urodził się 13 marca 1899 r. w Warszawie. Polski poeta, prozaik, krytyk literacki i teatralny, współtwórca grupy poetyckiej Skamander, autor dziennika. Zmarł 8 czerwca 1956 r. w Nowym Jorku.

Danuta Wawiłow W czasie smutku, śmierci i rozlewu krwi jakim była II wojna światowa pojawił się promyk nadziei na lepsze czasy. Pojawiło się nowe życie w postaci dziewczynki Danusi. Miało to miejsce 14 kwietnia 1942 roku w Koźmodiemansku. Danuta Wawiłow - poetka, autorka utworów dla dzieci („Wierszykarnia”), prozaiczka, tłumaczka i autorka słuchowisk radiowych miała dwoje dzieci. Córkę Natalię (Natalia Usenko) i syna Kostka. Dzielnie walczyła z nowotworem mózgu. Niestety przegrała z chorobą, zmarła 29 maja 1999 roku w Warszawie.

Eric Knight urodził się10 kwietnia 1897 roku w Yorkshire. Chłopiec dużo czasu spędzał w Afryce, gdzie pracował jego ojciec. Gdy ten zmarł matka ponownie wyszła za mąż i przeprowadzili się do Stanów Zjednoczonych. W 1940 roku napisał powieść, która zyskała światową sławę. Chodzi oczywiście o  „Lassie, wróć!” Gdyby nie II wojna światowa prawdopodobnie moglibyśmy się cieszyć innymi dziełami. Niestety pisarz był również żołnierzem. Zginął w katastrofie lotniczej w 1943 roku.

Jan Parandowski

Jan Parandowski  urodził się 11 maja 1895 r. we Lwowie.                   Lubił podróżować, a w szczególności umiłował Grecję i Włochy. Jako nastolatek odbył wycieczkę do Rzymui już w wieku siedemnastu lat zafascynował się starożytnością.                                    Pisał najczęściej o kulturze antycznej,o starożytnej Italii i Grecji. Jest też autorem biografii pisarzy, utworów dla młodzieży, jak: „Zegar słoneczny”, „Niebo w płomieniach”, „Przygody Odyseusza”. Jednak to zbiór mitów greckich i rzymskich -„Mitologia” jest największym dziełem jego życia. Niestety część jego dorobku na zawsze pozostanie nieodkryta. To dlatego, że podczas powstania warszawskiego stracił w płomieniach swoje archiwum literackie, w tym całą niewydaną twórczość.Zmarł 26 września 1978 roku w Warszawie.

Henryk Sienkiewicz urodził się 5 maja 1846 roku w Woli Okrzejskiej na Podlasiu.Powieściopisarz, nowelista, dziennikarz, publicysta. Pierwszy polski laureat literackiej Nagrody Nobla, wielbiony przez pokolenia rodaków za budzenie poczucia narodowej wspólnoty i patriotycznego ducha. Sienkiewicz jest autorem m.in. „Quo Vadis”, „Ogniem i mieczem”, „Potop”, „Pan Wołodyjowski”, „Krzyżacy”.  Zmarł 15 listopada 1916 roku w Vevey w Szwajcarii.

Maria Konopnicka

Maria Konopnicka urodziła się 23 maja 1842 roku w Suwałkach. Była polską poetką, nowelistką, pisarką dla dzieci, krytykiem, publicystką, tłumaczką. Dzieciństwo i młodość spędziła w Kaliszu. Zmarła 8 października 1910 roku we Lwowie.